Νέος εκλογικός νόμος σε διαβούλευση: Το παράδειγμα του Δήμου Βόρειας Κυνουρίας

Το νομοσχέδιο της κυβέρνησης για το νέο εκλογικό νόμο στους ΟΤΑ είναι ακόμα σε διαβούλευση και αφορά στο νέο εκλογικό σύστημα ανάδειξης των αιρετών της τοπικής αυτοδιοίκησης που πρόκειται να εφαρμοστεί στις προσεχείς εκλογές το 2023. Είναι προφανής η πρόθεση της κυβέρνησης να καταργήσει την απλή αναλογική η οποία το διάστημα εφαρμογής της δημιούργησε πολλά προβλήματα στους Δήμους αφούκατά δήλωση στελεχών της σε πολλά δημοτικά και περιφερειακά συμβούλια δεν υπήρξε  ο απαραίτητος βαθμός συναίνεσης και συνεννόησης προκειμένου να καταστεί εφικτή η λειτουργία τους χωρίς προβλήματα ευνοώντας μάλιστα σε αρκετές περιπτώσεις τη συναλλαγή «κάτω από το τραπέζι».

Το νομοσχέδιο αυτό επιφέρει μερικές δομικές αλλαγές σε σχέση με το υφιστάμενο εκλογικό σύστημα τις πιο βασικές εκ των οποίων θα αναφέρω παρακάτω εστιάζοντας στον Δήμο Βόρειας Κυνουρίας. Επειδή βασικά στοιχεία του νόμου έχουν να κάνουν με τον πληθυσμό κάθε Δήμου σημειώνεται ότι σύμφωνα με την τελευταία απογραφή του 2011 ο πληθυσμός του Δήμου Βόρειας Κυνουρίας ανέρχεται σε 10.341 κατοίκους. Έτσι λοιπόν μερικά βασικά σημεία του νέου εκλογικού νόμου που αξίζει να αναφερθούν αν υποθέσουμε ότι ο πληθυσμός της Βόρειας Κυνουρίας παραμείνει πάνω από 10.000 είναι τα εξής:

• Η θητεία των δημοτικών αρχών θα είναι πενταετής, θα ξεκινήσει την 1η Ιανουαρίου 2024 και θα ολοκληρωθεί την 31η Δεκεμβρίου 2028.
• Το Δημοτικό Συμβούλιο θα αποτελείται από 21 μέλη (από 27 που είναι σήμερα).
• Δημοτικές κοινότητες με πληθυσμό μικρότερο ή ίσο των πεντακοσίων (500) κατοίκων διοικούνται από τον Εκπρόσωπο της Δημοτικής Κοινότητας. Δημοτικές Κοινότητες μεγαλύτερο ή ίσο των πεντακοσίων ενός (501) κατοίκων διοικούνται από τον Πρόεδρο της Δημοτικής Κοινότητας και το Συμβούλιο Δημοτικής Κοινότητας.
• Το Συμβούλιο Δημοτικής Κοινότητας αποτελείται από τρία (3) μέλη σε δημοτικές κοινότητες με πληθυσμό μεταξύ πεντακοσίων ενός κατοίκων έως τρεις χιλιάδες (501-3000), πέντε (5) μέλη για δημοτικές κοινότητες με πληθυσμό μεταξύ τριών χιλιάδων ενός κατοίκων και δεκαπέντε χιλιάδων κατοίκων (3001-15000) κ.ο.κ
• Εφόσον ο συνολικός αριθμός μελών του Δημοτικού Συμβουλίου είναι μεγαλύτερος ή ίσος των είκοσι ένα (21) οι σταυροί προτίμησης θα είναι έως 4. Για Συμβούλια Δημοτικής Κοινότητας έως 500 κατοίκους ο σταυρός προτίμησης θα είναι 1 ενώ άνω των 500 κατοίκων οι σταυροί προτίμησης θα είναι έως 2.
• Δήμαρχος θα εκλέγεται ο επικεφαλής του επιτυχόντος συνδυασμού που θα συγκεντρώσει ποσοστό μεγαλύτερο του 43% (αντί του 50% που ισχύει σήμερα)
• Μεταβολή υπάρχει και ως προς τον τρόπο κατανομής των εδρών αφού αν το ποσοστό που έλαβε ο επιτυχών συνδυασμός κατά τον πρώτο γύρο των εκλογών είναι έως 60% του συνόλου των έγκυρων ψηφοδελτίων, τότε ο επιτυχών εκλέγει συνολικά τα 3/5 του συνολικού αριθμού των εδρών του Δημοτικού Συμβουλίου. Αν ο συνδυασμός λάβει πάνω από 60% οι έδρες θα κατανέμονται αναλογικά. Ο συνδυασμός του επιτυχόντος δημάρχου στις δημοτικές κοινότητες με πληθυσμό μεγαλύτερες των πεντακοσίων (500) κατοίκων λαμβάνει τα 3/5 του συνόλου των εδρών του συμβουλίου σε κάθε δημοτική κοινότητα και τα 2/5 λαμβάνουν οι επιλαχόντες συνδυασμοί.. Στις δημοτικές κοινότητες με πληθυσμό έως πεντακόσιους (500) κατοίκους, εκπρόσωπος της κοινότητας εκλέγεται εκείνος που θα συγκεντρώσει τους περισσότερους σταυρούς προτίμησης.
• Θεσπίζεται όριο 3% επί του συνολικού αριθμού των έγκυρων ψηφοδελτίων κατά τον πρώτο γύρο προκειμένου να μπορέσει ένας συνδυασμός να συμμετάσχει στο Δημοτικό Συμβούλιο.
• Καταργείται η ξεχωριστή κάλπη που ισχύει σήμερα και θεσπίζεται η ενιαία κατάρτιση ψηφοδελτίων για την εκλογή δημάρχου, δημοτικών συμβούλων και συμβούλων δημοτικής κοινότητας με πληθυσμό μεγαλύτερο των πεντακοσίων (500) κατοίκων.
• Ο αριθμός των υποψηφίων πρέπει να είναι ίσος τουλάχιστον με τον αριθμό των εδρών κάθε εκλογικής περιφέρειας με δυνατότητα προσαύξησης έως και 120% ενώ ο αριθμός των υποψηφίων συμβούλων κάθε δημοτικής κοινότητας πρέπει να είναι ίσος τουλάχιστον με τον αριθμό των εδρών κάθε κοινότητας με δυνατότητα προσαύξησης έως 150%. Ο αριθμός των υποψηφίων δημοτικών συμβούλων από κάθε φύλο ανέρχεται σε ποσοστό 33% (από 40% που ισχύει σήμερα).
• Μια καινοτόμα νέα διάταξη αφορά στη δυνατότητα εκλογής δημοτικού συμβούλου χωρίς σταυρό σε όσους υποψηφίους έχουν διατελέσει Δήμαρχοι για τουλάχιστον 8 έτη μετά την 01/01/2011.
• Για την κατάρτιση και την υποβολή της ηλεκτρονικής δήλωσης των συνδυασμών και των υποψηφίων, τίθεται καταληκτική ημερομηνία η 30η Ιουνίου του έτους διεξαγωγής με σκοπό να υπάρξει πλήρης έλεγχος των εκλογικών δαπανών και να είναι εγκαίρως γνωστοί στο εκλογικό σώμα οι υποψήφιοι.

Όλα αυτά ισχύουν υπό την αίρεση ότι ο πληθυσμός του Δήμου Βόρειας Κυνουρίας παραμείνει πάνω από 10.000,00 κατοίκους. Στο καθόλου απίθανο σενάριο όπου στην φετινή απογραφή ο πληθυσμός πέσει κάτω από 10.000,00 μερικές βασικές αλλαγές θα είναι ότι το Δημοτικό Συμβούλιο θα αποτελείται από 17 μέλη και οι σταυροί προτίμησης θα είναι έως 3.

Όπως προανέφερα το συγκεκριμένο νομοσχέδιο είναι σε διαβούλευση, κατά συνέπεια ενδέχεται να υπάρξουν αλλαγές αν και γνώμη μου είναι ότι η βασική κατεύθυνση και στόχευση δεν πρόκειται να αλλάξει.

Αλέξανδρος Παπαγιαννόπουλος

Δημοτικός Σύμβουλος Δήμου Βόρειας Κυνουρίας