Πάνος Ιατρίδης: Το Άστρος είναι έμπνευση για τους πίνακες του

Το μαγικό στην τέχνη είναι ότι είναι απλή, αυτό προσπαθεί να δείξει στους μαθητές του ο δάσκαλος Εικαστικών, κ. Πάνος Ιατρίδης. Μοιράζει τον χρόνο του ανάμεσα σε Βιάννο και Καστέλλι, ενώ δεν ξεχνά να δημιουργήσει έργα ζωγραφικής και γελοιογραφίες. «Το χιούμορ σώζει. Αντί να πέσεις σε κατάθλιψη από τα τόσα παλαβά και άδικα που γίνονται στον κόσμο, ρίξε το στα γέλια. Και η γελοιογραφία είναι το μέσο», τονίζει σε συνέντευξή του στην «Π».

Η ΜΥΗΣΗ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ ΣΤΑ ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ: Ένας δάσκαλος με πενάκι και πινέλο

Το κείμενο της συνέντευξης έχει ως εξής:

Ποια είναι η σχέση των μαθητών με την τέχνη; Πώς μπορεί ένας δάσκαλος Εικαστικών να μυήσει τα παιδιά στα μυστικά της;

«Θα ξεκινήσω διαλύοντας τον μύθο ότι στα παιδιά αρέσουν τα εικαστικά. Υπάρχουν παιδιά που ενθουσιάζονται με τα εικαστικά και τα βρίσκουν αρκετά ενδιαφέρον μάθημα, υπάρχουν και εκείνα που αδιαφορούν και αντιμετωπίζουν αυτή την ώρα του μαθήματος ως μια ώρα επιπλέον διαλείμματος.

Το να μυήσεις κάποιον σε αυτόν τον ενδιαφέροντα και μαγικό κόσμο, προϋποθέτει να υπάρχει δεκτικότητα από πλευράς των μαθητών να γνωρίσουν κάτι νέο και διαφορετικό. Το πιο “μαγικό” στην τέχνη είναι να αντιληφθείς  ότι είναι απλή.

Θέλει μόνο τη φαντασία σου. Όλα τα άλλα τα ανακαλύπτεις στην πορεία, αν σου δείξει κάποιος που γνωρίζει. Τα παιδιά δημιουργούν εκπληκτικά πράγματα όταν θελήσουν.

Το διαπιστώνω κάθε φορά από τα έργα τους στην τάξη και κυρίως από τις τοιχογραφίες που κάνουμε συνήθως στο τέλος της χρονιάς σε κάποιους τοίχους των σχολείων. Συνάδελφοι και γονείς ανησυχούν για το αποτέλεσμα αλλά η πίστη μου στα παιδιά μας δικαιώνει πάντα στο τέλος.

Νομίζω πως μαθητές και γονείς ακόμη δεν έχουν αντιληφθεί πως τα τελευταία χρόνια που έχει μπει το μάθημα των εικαστικών στα δημοτικά σχολεία, έχει σοβαρό λόγο ύπαρξης και ίδια βαρύτητα με  τα άλλα μαθήματα, καθώς και η μουσική, η γυμναστική, η θεατρολογία και η πληροφορική. Είναι μαθήματα που προσπαθούν να αναπτύξουν και άλλες δεξιότητες στους μαθητές για να έχουν μια ολοκληρωμένη μόρφωση. Η τέχνη δεν είναι κάτι ξεκομμένο από τη  ζωή μας.

Η τέχνη είναι μέσα στη ζωή. Από ένα όμορφο τοπίο που όλοι μπορούμε να δούμε, μέχρι ένα ντιζαϊνάτο μολύβι, στυλό, ξύστρα ή κασετίνα. Από μια αφίσα για εκδήλωση του σχολείου μέχρι μια ολοκληρωμένη επαγγελματική δραστηριότητα πάνω στην τέχνη ως ενήλικο άτομο στο μέλλον.»

Διδάσκετε σε Βιάννο και Καστέλλι, πώς καταφέρνετε να μοιράζεστε στα δύο;

«Είναι η δεύτερη χρονιά που διδάσκω στην Κρήτη ως αναπληρωτής δάσκαλος Εικαστικών. Δούλεψα πέντε χρόνια στην Κομοτηνή, εργαζόμενος κάποιες χρονιές σε δύο ή και σε τρία σχολεία ταυτόχρονα. Βέβαια εκεί το μακρινότερο σχολείο από το σπίτι  ήταν στα δύο χιλιόμετρα. Στον νομό Ηρακλείου όπου εργάζομαι τώρα, τα πράγματα είναι πολύ διαφορετικά.

Oι αποστάσεις μεταξύ των σχολείων μου σε Βιάννο και  Καστέλλι είναι μεγάλες,  κουραστικές και κοστίζουν. Το πρόγραμμά μου ωστόσο είναι τέτοιο που δεν χρειάζεται να πηγαίνω την ίδια μέρα και στα δύο σχολεία. Αυτό βοηθά πολύ στον προγραμματισμό μου για το κάθε σχολείο ξεχωριστά.

Έχει ενδιαφέρον παρόλα αυτά  γιατί αλλάζω παραστάσεις μέσα στην εβδομάδα και συναναστρέφομαι με περισσότερα παιδιά αλλά και εκπαιδευτικούς, πολλοί από τους οποίους πηγαίνουν και σε άλλα σχολεία με αποτέλεσμα να ανταλλάσσουμε εμπειρίες και να έχουμε μια πιο συνολική εικόνα για την εκπαίδευση στον νομό. Δυστυχώς δεν έχω άλλους συναδέλφους από την περιοχή μου ώστε να μοιραζόμαστε τα έξοδα και την κούραση της οδήγησης.

Δούλεψα τρία συνεχόμενα χρόνια στην Κομοτηνή σε ένα σχολείο με τετρακόσια παιδιά και είχαμε ειδικό εργαστήριο για τα εικαστικά. Τώρα μοιράζομαι σε δύο διαφορετικές περιοχές και κουβαλώ τη  “βαλίτσα μου με τα σύνεργα” από τάξη σε τάξη.

Δύσκολο αλλά χρειάζεται κανείς να προσαρμόζεται και να είναι μεθοδικός στη δουλειά του. Από την άλλη το βλέπω σαν ευκαιρία να δω καινούρια μέρη, να γνωρίσω άλλους ανθρώπους και την ιστορία άλλων τόπων που διευρύνουν τη γνώση μου για την  προσωπική μου δουλειά αλλά και για τη δουλειά μέσα στο σχολείο.»

Αν και δεν είστε Κρητικός, η Κρήτη έχει ριζώσει μέσα σας; Θα θέλατε να μείνετε μόνιμα εδώ ή θα επιδιώξετε να επιστρέψετε στον τόπο καταγωγής σας;

«Είχα επισκεφτεί την Κρήτη για καλοκαιρινές διακοπές μόλις τελείωσα το δημοτικό σχολείο. Είχα διαβάσει κάποια πράγματα για την Κρήτη πριν έρθω,για το φαράγγι της Σαμαριάς, για τη Μάχη της Κρήτης και για την απαγωγή του Κράιπε. Το σκύλο μας τον λέγαμε Μίνωα. Απαίτησα από τους γονείς μου να περπατήσουμε το φαράγγι και να πάμε στο γερμανικό νεκροταφείο στο Μάλεμε. Και τα δύο πραγματοποιήθηκαν.

Πολλά χρόνια αργότερα, η μοίρα το έφερε να γνωρίσω τη γυναίκα μου η οποία κατάγεται από την Κρήτη και να επισκεφτώ ξανά το νησί. Όταν ως ενήλικας πλέον, εκείνο το πρωινό που έφτασε το καράβι στο λιμάνι του Ηρακλείου και ξεκινήσαμε να διασχίσουμε την ενδοχώρα για να καταλήξουμε στις ακτές του Λιβυκού, αντίκρυσα τα αμπέλια και τους ελαιώνες, ένιωσα μια οικειότητα γιατί το τοπίο έμοιαζε εκπληκτικά με εκείνο του Άστρους Κυνουρίας από το οποίο κατάγομαι.

Τα τελευταία εφτά χρόνια νιώθω λίγο σαν νομάς. Βρίσκομαι οπουδήποτε εκτός από τον τόπο καταγωγής μου, οπότε έχω ξεχάσει τι σημαίνει να ριζώνεις σε έναν τόπο. Προς το παρόν προσαρμόζομαι. Αν θα μπορούσα μόνο να ζωγραφίζω, θα ήθελα να βλέπω για πάντα το Λιβυκό Πέλαγος από την αυλή του σπιτιού στο Καστρί. Επειδή όμως η τέχνη είναι δύσκολο στις μέρες μας να σε βιοπορίζει αποκλειστικά, έχω και άλλες σκέψεις για την επόμενη στάση μου.»

Ποια είναι τα θέματα, τα οποία επιλέγετε να θίγετε με την πένα σας; Πρόσφατα ασχοληθήκατε με το Masterchef, αλλά δεν ξεχνάτε την πολιτική επικαιρότητα…

«Η γελοιογραφία με έχει κερδίσει σχεδόν από τη νηπιακή μου ηλικία. Ένα βιβλιαράκι του Κώστα Μητρόπουλου που υπήρχε στη  βιβλιοθήκη μας, συνήθιζα να χαζεύω κάθε βράδυ πριν κοιμηθώ προτού ακόμη μάθω να διαβάζω. Λίγο πριν το γυμνάσιο έστειλα την πρώτη μου γελοιογραφία στο “Καρφί” του Κακαουνάκη(πάλι Κρήτη, χαχαχα), μετά από παρότρυνση του πατέρα μου.

Δεν δημοσιεύτηκε αλλά αυτό δεν έχει πολλή σημασία. Το χιούμορ σώζει. Αντί να πέσεις σε κατάθλιψη από τα τόσα παλαβά και άδικα που γίνονται στον κόσμο, ρίξε το στα γέλια. Και η γελοιογραφία είναι το μέσο. Υπάρχει πολύ υλικό καθημερινά να σαρκάσεις, να κοροϊδέψεις.

Και στη ζωγραφική, με ενδιαφέρουν κοινωνικά και πολιτικά ζητήματα και ότι στρέφεται γύρω από τον άνθρωπο. Συναισθήματα, συμπεριφορές… Το masterchef το βλέπω όλα τα χρόνια που παίζεται.

Έχει κάτι το καλλιτεχνικό. Η ζωγραφική μοιάζει πολύ με τη μαγειρική. Όταν δημιουργείς παίζεις με τα υλικά σου και τις αναλογίες τους. Το αποτέλεσμα θες να είναι γευστικό και όμορφο στο μάτι.

Τα πρόσωπα του φετινού masterchef κάποια στιγμή παρατήρησα ότι έχουν ενδιαφέρον να τα κάνω πιο αστεία. Και έτσι ξεκίνησα, απλά, για να ασχοληθώ με κάτι και κατέληξε να γίνει ένα πολύ ενδιαφέρον project και να ακουστεί και παραέξω. Πολιτικό είναι κάθε τι που γίνεται γύρω μας. Δεν είναι μόνο η Βουλή, οι αποφάσεις της κυβερνήσεως ή τα δημοτικά συμβούλια.

Τα σόου τη τηλεόρασης είναι μια πραγματικότητα εδώ και χρόνια. Δεν μπορούμε να κάνουμε πως δεν υπάρχουν και πως δεν επηρεάζουν μεγάλο μέρος των πολιτών. Κάποιος φίλος μου θίχτηκε με αυτή μου την ενασχόληση γιατί θεώρησε πως παρέκκλινα από τον δρόμο του “μαχητικού” γελοιογράφου(!)»

Έργο δικό σας επιλέχτηκε να κοσμήσει την αφίσα του φεστιβάλ στα Μάταλα, μιλήστε μας για αυτή σας τη διάκριση.

«Όπως σας είπα αυτά τα δύο χρόνια που είμαι στην Κρήτη οι καταστάσεις με ανάγκασαν να βρω τρόπους να αντισταθμίσω τις δυσκολίες. Η παρουσία μου στη Μεσσαρά πέρυσι μου έδωσε την δυνατότητα να γνωρίσω ενδιαφέροντες ανθρώπους και δραστήριους.

Έτσι, στο matala street painting 2017, είχα ένα περίοπτο μέρος σε τοίχο και όχι στην άσφαλτο για να δημιουργήσω το δικό μου έργο που στέκει ακόμη εκεί και αποτελεί αξιοθέατο της περιοχής όπου Έλληνες και ξένοι φωτογραφίζονται μπροστά σε αυτό. Φέτος είχα την ευκαιρία να πληροφορηθώ εγκαίρως για τον διαγωνισμό της αφίσας και παρόλο που εκείνη την περίοδο είχα αρκετή δουλειά εντός και εκτός σχολείου, προσπάθησα να χωρέσω και αυτή τη δραστηριότητα.

Είχα μια ωραία και απλή ιδέα και πόνταρα καθαρά και μόνο στο εικαστικό μέρος απέναντι σε κλασικές γραφιστικές προτάσεις. Τη  ζωγράφισα σε μια νύχτα σε φυσικό μέγεθος αφίσας 50x70cm, την επόμενη πήγα Ηράκλειο για να την σκανάρω σε πλότερ και όταν επέστρεψα χρειάστηκε να την επεξεργαστώ και ψηφιακά για τα λογότυπα και τις σχετικές πληροφορίες και να τη στείλω την επόμενη μέρα όπου έληγε και η διορία για τη συμμετοχή.

Προφανώς και το πρώτο βήμα  ήταν να είμαι στην τελική πεντάδα και ευχαριστώ όλους και όλες, φίλους αλλά και άγνωστους, που με το “like” τους με κατέταξαν στις πέντε καλύτερες αφίσες. Τα υπόλοιπα ήταν επιλογή της επιτροπής και χαίρομαι που είδαν το κάτι διαφορετικό.

Φίλοι αλλά και συνάδελφοι, μέχρι να ανακοινωθεί η τελική επιλογή της αφίσας, με ρωτούσαν με προσμονή καθημερινά για το τι γίνεται και αυτό δείχνει ότι με την ψήφο τους μετείχαν μαζί μου στην αγωνία για το αποτέλεσμα αλλά και ότι ήθελαν να δικαιωθούν για την αισθητική τους άποψη.»

Δάσκαλος και γελοιογράφος

Ο Πανος Ιατρίδης γεννήθηκε το 1984 στην Αθήνα. Σε νεαρή ακόμα ηλικία έδειξε την κλίση του στις Καλές Τέχνες -δύο φορές μάλιστα διακρίθηκε αποσπώντας το πρώτο βραβείο σε ισάριθμους μαθητικούς διαγωνισμούς ζωγραφικής.

Κατάγεται ωστόσο από το ιστορικό Άστρος Κυνουρίας, απ’ όπου αντλεί συχνά έμπνευση για τους πίνακες του.

Το 2003 εισήχθη στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας, απ’όπου αποφοίτησε το 2009 με βαθμό 9,66.  Μεγαλώνοντας στη μεγαλούπολη και έχοντας παράλληλα εικόνες από τον τόπο καταγωγής του, καταφέρνει να συνθέσει στα  έργα του τη βιαιότητα του σύγχρονου τρόπου ζωής με την αγνότητα μιας άλλης εποχής.

Αυτός ήταν και ο κεντρικός άξονας της πτυχιακής του εργασίας που παρουσιάστηκε στην Α.Σ.Κ.Τ. το 2009 η οποία του χάρισε την υποτροφία  στο 3rd ANIMART, Summer meeting on animation and other Visual Arts που διοργανώθηκε από το Hellenic Audiovisual Institute and European Animation Center το καλοκαίρι του ίδιου χρόνου στα Καλάβρυτα.

Η ζωγραφική του εμπεριέχει πολλές φορές στοιχεία κόμικ και γελοιογραφίας. Από το 2005 ασχολείται με τη γελοιογραφία και έχει συνεργαστεί με πολλές εφημερίδες και περιοδικά (Αιχμή, Κυνουρία, Libre, Οξυγόνο, Blackcherry, Νέο Πρόσωπο, Άποψη του Νότου) και με την ιστοσελίδα Astrosnews.gr . Από το 2007 διατηρεί το θεματικό ιστολόγιο  με γελοιογραφίες που σατιρίζουν την επικαιρότητα.

Εκτός από τη ζωγραφική και τη γελοιογραφία άλλοι τομείς του ενδιαφέροντός του είναι η σκηνογραφία και η εικαστική διαφήμιση. Έχει πάρει μέρος σε πολλές εκθέσεις γελοιογραφίας και ομαδικές εκθέσεις ζωγραφικής ενώ ετοιμάζει την πρώτη του ατομική έκθεση. Από το 2011 εργάζεται ως αναπληρωτής δάσκαλος εικαστικών σε Δημοτικά σχολεία της ελληνικής επαρχίας.

Πηγή: patris.gr