Γ. Παπούλιας: Καθοριστική για τα δημόσια οικονομικά και τη χώρα η υπογεννητικότητα

Πέμ, 13/12/2018 - 11:54
Image

Οι επιπτώσεις του δημογραφικού είναι έντονες και καθοριστικές για την διαμόρφωση, τόσο των δημόσιων οικονομικών όσο και της συνολικής λειτουργίας της οικονομίας εν γένει δηλώνει στο liberal.gr o πολιτικός επιστήμονας και συνεργάτης του Δικτύου για την Μεταρρύθμιση, Γιώργος Παπούλιας.

Με αφορμή το μείζον θέμα του δημογραφικού και των μειώσεων των γεννήσεων, όπως καταγράφονται και στο ενημερωτικό δελτίο του ΣΕΒ, το «ΔΙΚΤΥΟ για την μεταρρύθμιση στην Ελλάδα και στην Ευρώπη» παρεμβαίνει και δια του συνεργάτη του επισημαίνει τις επιπτώσεις στην αγορά εργασίας και στο Ασφαλιστικό, σε συνδυασμό με την  διατάραξη των γεωστρατηγικών συσχετισμών στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου.

«Το κόστος δημιουργίας και συντήρησης οικογένειας για τα νέα ζευγάρια, σε συνδυασμό με τις ελλιπείς κοινωνικές δαπάνες, την κατάργηση των οικογενειακών παροχών και επιδομάτων που ίσχυαν παλαιότερα αλλά και την «φυγή» στο εξωτερικό μεγάλου ποσοστού του νεανικού πληθυσμού που βρίσκεται σε ηλικία γονιμοποίησης και «χτισίματος» οικογένειας, θα λέγαμε ότι αποτέλεσαν τους κυριότερους παράγοντες δραματικής ενίσχυσης του φαινομένου» αναφέρει χαρακτηριστικά

Προσθέτει δέ ότι αν η πορεία αυτή δεν αναστραφεί, «το έτος 2050, όταν θα συνταξιοδοτείται ένας νέος που εισέρχεται σήμερα στην εργασία, το ποσοστό του ελληνικού πληθυσμού με ηλικία 65 ετών και άνω, θα φθάνει στο 33,9%, σε σχέση με το 20,5% που είναι σήμερα, σύμφωνα με την μελέτη που είχαμε παρουσιάσει στο ΔΙΚΤΥΟ πριν 2 χρόνια». Αυτή η διαφορά σημαίνει πως τα άτομα που θα είναι άνω των 65 ετών θα είναι περισσότερα κατά 1.230.000 σε σχέση με σήμερα! 

Συνέντευξη στον Ανδρέα Ζαμπούκα

Σε ενημερωτικό του δελτίο ο ΣΕΒ καταγράφει συνεχή μείωση του πληθυσμού στην Ελλάδα από το 2011 και μετά, κάτι που συμβαίνει για πρώτη φορά μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο. Πού νομίζετε ότι οφείλεται η δραματική μείωση του πληθυσμού στην Ελλάδα;

Η Ελλάδα, δυστυχώς τα τελευταία χρόνια, αποτελεί διακριτό παράδειγμα υπογεννητικότητας, με την ροή πλέον μεγέθυνσης του πληθυσμού να έχει μεταστραφεί. Από την αύξηση και την στασιμότητα των προηγούμενων ετών, σε μείωση, με περισσότερους θανάτους δηλαδή απ’ ότι γεννήσεις. Παρ’ ότι το φαινόμενο της υπογεννητικότητας εμφανίζεται και σε άλλες χώρες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης, ειδικά στη χώρα μας ήταν εμφανής η επίδραση της οικονομικής κρίσης. Ο σύγχρονος τρόπος ζωής, προκαλεί σταθερά τις τελευταίες δεκαετίες μια τάση μείωσης του ποσοστού γεννήσεων σε αρκετές χώρες του ανεπτυγμένου κόσμου από τις οποίες η Ελλάδα δεν αποτελούσε εξαίρεση, η οικονομική κρίση όμως φαίνεται πως ενέτεινε ακόμη περισσότερο το πρόβλημα. Το κόστος δημιουργίας και συντήρησης οικογένειας για τα νέα ζευγάρια, σε συνδυασμό με τις ελλιπείς κοινωνικές δαπάνες, την κατάργηση των οικογενειακών παροχών και επιδομάτων που ίσχυαν παλαιότερα αλλά και την «φυγή» στο εξωτερικό μεγάλου ποσοστού του νεανικού πληθυσμού που βρίσκεται σε ηλικία γονιμοποίησης και «χτισίματος» οικογένειας, θα λέγαμε ότι αποτέλεσαν τους κυριότερους παράγοντες δραματικής ενίσχυσης του φαινομένου.

Ποιες θα είναι οι συνέπειες της μείωσης του πληθυσμού στην οικονομία;

Οι επιπτώσεις του φαινομένου είναι έντονες και καθοριστικές για την διαμόρφωση, τόσο των δημόσιων οικονομικών όσο και της συνολικής λειτουργίας της οικονομίας εν γένει. Όπως γίνεται εύκολα αντιληπτό, το ποσοστό του πληθυσμού που βρίσκεται σε παραγωγική δραστηριότητα και εισφέρει μέσω της φορολογίας και των εισφορών μειώνεται και αντίστοιχα αυξάνεται το ποσοστό που καταναλώνει, μέσω των συνταξιοδοτικών δαπανών και των αναγκών περίθαλψης. Αυτή η εξέλιξη περιορίζει την παραγωγική δυναμική της οικονομίας, ανατρέπει τα δεδομένα στην αγορά εργασίας και δημιουργεί μεγάλες επιβαρύνσεις στο σύστημα κοινωνικής ασφάλισης και κοινωνικής προστασίας. Αν η πορεία αυτή δεν αναστραφεί, το έτος 2050, όταν θα συνταξιοδοτείται ένας νέος που εισέρχεται σήμερα στην εργασία, το ποσοστό του ελληνικού πληθυσμού με ηλικία 65 ετών και άνω, θα φθάνει στο 33,9%, σε σχέση με το 20,5% που είναι σήμερα, σύμφωνα με την μελέτη που είχαμε παρουσιάσει στο ΔΙΚΤΥΟ πριν 2 χρόνια. Αυτές οι 13,5 ποσοστιαίες μονάδες, θα σημαίνουν περισσότερα 1.230.000 άτομα άνω των 65 ετών, σε σχέση με σήμερα! 

Υπάρχει κίνδυνος να ανατραπούν οι συσχετισμοί στην περιοχή, δεδομένης της πληθυσμιακής έκρηξης που συμβαίνει σε γειτονικές χώρες, όπως η Τουρκία και η Αίγυπτος;

Σε αντίθεση με ότι συμβαίνει στην χώρα μας αλλά και σε αρκετές ευρωπαϊκές χώρες, παρατηρούμε στις χώρες που αναφέρατε αλλά και συνολικά στην Αφρικανική ήπειρο και σε περιοχές της Ασίας, γιγαντιαία αύξηση των πληθυσμών. Αν αυτή η αύξηση δεν συνδυαστεί με παράλληλη βελτίωση του βιοτικού επιπέδου στις χώρες αυτές, τότε οι μεταναστευτικές ροές προς τις αναπτυγμένες χώρες της δύσης είναι δεδομένο πως θα συνεχιστούν και θα αυξηθούν. Εκτός λοιπόν από τις προσπάθειες αντιμετώπισης και ανάσχεσης του φαινομένου στην χώρα μας και στην κάθε χώρα της Ευρώπης, είναι ιδιαίτερα σημαντικό υλοποιηθούν αναπτυξιακά σχέδια στις περιοχές που παρουσιάζουν σήμερα έντονη γεννητική δραστηριότητα. Οι δυνατότητες μιας μόνο χώρας να αντιδράσει είναι πολύ περιορισμένες και ειδικά με το μέγεθος της Ελλάδας. Είναι ελπιδοφόρο που ο τελευταίος ευρωπαϊκός προϋπολογισμός περιλαμβάνει μερικά δισεκ. Επενδύσεων στην Αφρική, πρέπει όμως να κινηθούμε με μεγαλύτερη ταχύτητα.

Υπάρχει τρόπος να αντιδράσει το ελληνικό κράτος, ακολουθώντας μια πολιτική ενίσχυσης της ελληνικής οικογένειας και ταυτόχρονα, μία σοβαρή και γενναία ενσωμάτωση των μεταναστών στην κοινωνία και στην αγορά; 

Στην Ελλάδα κατ’ αρχάς πρέπει να μπει το σημαντικότατο αυτό ζήτημα στην κυρίαρχη πολιτική ατζέντα. Πολλά, εξόχως δευτερεύοντα ζητήματα αποτελούν ζητήματα που πυροδοτούν πολιτικές αντιπαραθέσεις και διχασμούς κι ένα τόσο, ζωτικής σημασίας εθνικό θέμα, περνάει εντελώς κάτω από τα ραντάρ του πολιτικού διαλόγου. Κι αυτό είναι ευθύνη της πολιτικής και των κομμάτων. Από εκεί και πέρα υπάρχουν και «καλές πρακτικές», όπως αυτές που αναφέρατε αλλά και καλά παραδείγματα, εσωτερικής και εξωτερικής εμπειρίας για να ακολουθηθούν. Με κατάλληλες πολιτικές και με κύριο εργαλείο το κοινωνικό κράτος από το 1995 και μετά τα ποσοστά γονιμότητας σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες έχουν ανακάμψει, ιδιαίτερα στις σκανδιναβικές χώρες, τη Γαλλία και το Ηνωμένο Βασίλειο. Οι πολιτικές αυτές αφορούσαν τόσο την ενίσχυση των πολιτών στην δημιουργία οικογένειας όσο και την ενθάρρυνση της αυτονομίας και του «απογαλακτισμού» των νέων για να προχωρούν πιο γρήγορα στην δική τους ζωή. Επίσης, στην Ελλάδα η δεκαετία του ’90 αποτελεί τρανό παράδειγμα ενσωμάτωσης των μεταναστών στην παραγωγική δραστηριότητα με ενίσχυση του ασφαλιστικού συστήματος και δημογραφική αιμοδοσία πολλών περιοχών της περιφέρειας. Υπάρχουν λύσεις, αρκεί να υπάρξουν οι κατάλληλες πολιτικές πρόβλεψης και σχεδιασμού τους, πριν το πρόβλημα γίνει μη ανατρέψιμο…

Διαβάστε την ανάλυση του Δικτύου εδώ.

Από το liberal.gr

Tags

Σχόλια επισκεπτών

Μια παράμετρος των δημόσιων οικονομικών είναι και οι συντάξεις.
Σύμφωνα με κάποιες μελέτες την επόμενη εικοσαετία αναμένεται στην Ελλάδα πτώση των γεννήσεων κατά 29%!
Η Ελλάδα και η Γερμανία δέχονται ήδη πιέσεις για αύξηση των ορίων ηλικίας για συνταξιοδότηση.
Η Αργεντινή που είναι και αυτή σε παρόμοια οικονομική κατάσταση με μας αύξησε τα όρια ηλικίας από τα 67 στα 72 έτη.
Οπότε καταλαβαίνετε πώς θα είναι το μέλλον μας...

Πριν την λυθεί το πρόβλημα της υπογεννητικότητας, δεν θα έπρεπε πρώτα να λυθεί το πρόβλημα της ανεργίας? Αν οι νέοι άνθρωποι δεν εργάζονται, έτσι ώστε να πληρώνουν ασφαλιστικές εισφορές, τότε πως θα χρηματοδοτηθούν οι συντάξεις?

Προσθήκη νέου σχολίου

Plain text

  • Δεν επιτρέπονται ετικέτες HTML.
  • Αυτόματες αλλαγές γραμμών και παραγράφων.
  • Οι διευθύνσεις ιστοσελίδων και οι διευθύνσεις email μετετρέπονται σε συνδέσμους αυτόματα.
katafigio