Της «Πρωτάγιασης» στην Αγία Σοφία (pics)

Κυριακή προ των Φώτων και παραμονή των Θεοφανείων σήμερα, της «Πρωτάγιασης» και οι ΑγιαΣοφίτες γέμισαν την εκκλησία του χωριού, να αγιαστούν και να λάβουν Αγιασμό, ώστε κι αυτοί με τη σειρά τους να δώσουν να πιούν οι άρρωστοι κι όσοι δεν συμμετείχαν στην Ιερά Ακολουθία του μεγάλου Αγιασμού και ύστερα να ραντίσουν – αγιάσουν – τις αυλές , τους κήπους, τα χωράφια, τα γιδοπρόβατα, τα μελίσσια τους κ.α., όπως χρόνια τώρα προστάζει το έθιμο.

Το βράδυ της παραμονής (προπαραμονή των Θεοφανείων), είναι και το τελευταίο που οι Καλικάτζαροι είναι πάνω στη γη. Θα τους διώξει ο παπάς σήμερα με την αγιαστούρα του. Γι αυτό και πασχίζουν με κάθε τρόπο να κάνουν όσο το δυνατόν περισσότερες αναποδιές στο σπίτι και να βάλουν σε περιπέτειες τους ανθρώπους. Τούτο, το γνωρίζουν καλά οι νοικοκυραίοι, γι αυτό μια απ΄ τις φροντίδες τους είναι, να μη μείνει δοχείο με νερό στο σπίτι, γιατί σίγουρα θα πάνε να το… μαγαρίσουν.

Την ημέρα αυτή όλα τα σπίτια του χωριού λάμπουν μέσα και έξω. Οι αυλές, οι κήποι και οι δρόμοι είναι πεντακάθαροι. Στο εικονοστάσι αναμμένο το καντήλι και το λιβάνι που καίει μοσχομυρίζει, ενώ στα κρεβάτια και στο πάτωμα έχουν στρωθεί τα καλύτερα στρωσίδια και χαλιά.

Η ώρα που θα περάσει ο παππάς να αγιάσει, είναι κατά προσέγγιση γνωστή, λίγο μετά το σχόλασμα της εκκλησιάς, κι όλοι είναι επί ποδός.

Στο αντίκρισμα του παπά, τα συναισθήματα είναι τέτοια, σα να μπαίνει μέσα σε αυτό, ο ίδιος ο Χριστός. Ο Ιερέας κρατάει την «αγιαστούρα» του, που συνήθως είναι ένα καλοδεμένο ματσάκι ξεραμένο βασιλικό, ή χειμωνιάτικα άνθη. Μπροστά πηγαίνει το «παπαδάκι» κρατώντας το «κανάτι» με τον αγιασμό. Μπαίνοντας στο σπίτι, «βουτάει» μέσα στο κανάτι την «αγιαστούρα», κι αγιάζει τους νοικοκυραίους και τους χώρους του σπιτιού, ψέλνοντας το «Εν Ιορδάνη βαπτιζομένου σου Κύριε….».

Οι κινήσεις του βιαστικές, χωρίς ομιλίες, αφού πρέπει να περάσει απ’ όλα τα σπίτια του χωριού.
Το σπίτι θεωρείται αγιασμένο, μετά κι από αυτήν την «επίσκεψη» και οι άνθρωποι είναι ανακουφισμένοι και ευχαριστημένοι από την ευλογία που έλαβαν.
Η αυστηρή νηστεία που έχει θεσπιστεί για την ημέρα αυτή, τηρείται απαρέγκλιτα, αφού την άλλη μέρα «θα πιούμε το Μεγάλο Αγιασμό», που θεωρείται η αμέσως επόμενη δωρεά της Εκκλησίας, μετά τη Θεία Κοινωνία.
Με το «Μεγάλο Αγιασμό» των Θεοφανείων, «αλλάζουμε» τον «περυσινό» που φυλάμε  σε μπουκαλάκι στο εικονοστάσι του σπιτιού και τοποθετούμε το νέο για φυλαχτό και ευλογία όλο το χρόνο. Το μπουκαλάκι αυτό δεν πρέπει να ανοιχτεί, ούτε να «πέσει κάτω σταγόνα» για όλο τον επόμενο χρόνο, παρά μόνο σε πολύ εξαιρετικές περιπτώσεις, όπως σοβαρή αρρώστια όπου πίνει ο άρρωστος, ή να αγιαστούνε τα άρρωστα ζώα.

Μέχρι το βράδυ της μεγάλης ημέρας, πρέπει να αγιαστούν τα κτήματα, τα σπαρτά, τα αμπέλια και τα ζωντανά, με εξαίρεση τις γάτες και τα σκυλιά.

Στο γιορτινό τραπέζι των Θεοφανείων το κυρίως γεύμα, σύμφωνα με το έθιμο, είναι κότα σούπα.  Για το λόγο αυτό, τούτες τις ώρες οι νοικοκυρές έχουν επικεντρωθεί στην παραπάνω ασχολία.

Άλλες βρίσκονται χωμένες μέσα στα κοτέτσια, ψάχνοντας για την πιο γριά και την πιο καλύτερη, κι άλλες μαδώντας και καψαλίζοντας τον θεσπέσιο μεζέ.

Χρόνια Πολλά σε όλους.

Από το agiasofiablog.gr